Türkiye Demiryolu Ulaştırmasının Serbestleştirilmesi Hakkında Kanun’un yürürlüğe girmesinin ardından hemzemin geçit sorununa çözüm getirmesi beklenen yönetmelik de yayımlandı. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Demiryolu Düzenleme Genel Müdürlüğü’nce hazırlanan “Demiryolu Hemzemin Geçitlerinde Alınacak Tedbirler ve Uygulama Esasları Hakkında Yönetmelik” 3 Temmuz 2013 tarihli ve 28696 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Yönetmeliğin amacı, “Demiryolu hemzemin geçitlerinde demiryolu ve karayolu trafiğinin düzeninin ve güvenliğinin sağlanması” olarak tanımlandı. Yönetmelikle demiryolu hemzemin geçitlerinin ve bunlara ait koruma sistemlerinin yapımına, bakımına, işletilmesine ve işaretlemesine ilişkin standartları, usul ve esasları, ilgililerin yetki ve sorumlulukları da belirlendi.
Yeni yollarda hemzemin geçit yapılmayacak
Yönetmeliğe göre, yeni yollarda kesinlikle hemzemin geçit yapılmayacak. Tren hızlarının saatte 160 kilometreyi aştığı yerlerde hemzemin geçit kurulamayacak. İki demiryolu hemzemin geçidi arasındaki en az mesafe yerleşim yeri dışında 5000 metre, yerleşim yerlerinde 1000 metreden az olamayacak. Bu mesafelerde ikinci bir demiryolu hemzemin geçidi açılamayacak.
Hemzemin geçit koruma sistemleriyle genel fiziki standartların tanımlandığı yönetmelikte demiryolu hemzemin geçitlerde kurulacak koruma sistemlerinin özellikleri de belirtildi. Yerleşim merkezlerindeki hemzemin geçitlerde yayaların ve engelli vatandaşların rahatça geçişini sağlamak için geçidin her iki tarafında en az 100 santimetre genişliğinde yaya yolu yapımının öngörüldüğü yönetmelikte, seyir sıklıklarının belirlenmesi için uygulanacak yöntemler sıralandı.
Uygun olmayan hemzemin geçitler kapatılacak
Var olan demiryolu hemzemin geçitleri, yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç yıl içerisinde Devlet Demiryolları (TCDD) tarafından yönetmeliğe uygun hale getirilecek. Bu sürenin sonunda ve ayrıca zamanla özellikleri ve standartları değişen demiryolu hemzemin geçitlerden yönetmelikte belirtilen şartlara altı ay içinde uygun hale getirilmeyenler ilgili valilikler tarafından kapatılacak.
Demiryolu Yapım ve İşletim Personeli Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (YOLDER) Genel Başkanı Özden Polat, “Demiryolu Hemzemin Geçitlerinde Alınacak Tedbirler ve Uygulama Esasları Hakkında Yönetmelik”in bu alanda belirledikleri ve anlatmaya çalıştıkları yasal mevzuat eksikliğini giderdiğini söyledi. Yönetmelikle hemzemin geçitlerde ve koruma sistemlerinde standartlar ve kurallar getirilerek demiryolu ve karayolu trafiğik güvenliğinin, böylelikle can ve mal güvenliği sağlanmasının amaçlandığını vurgulayan Polat, şu görüşleri dile getirdi:
“Yönetmelikle getirilen standartlar uluslararası kabul ve normlardadır. Tüm sorumluluk karayolunun bağlı olduğu kurum ve kuruluşlara verilmektedir. Bu yönetmelik gereği halen mevcut hemzemin geçitlerin çok büyük bir bölümü kapatılacak ve yerlerine alt/üst geçitler yapılacak. Kamerayla izleme sistemleri ile daha etkin bir kontrol ve denetim yapılacak. Ve tüm bunlar için üç yıllık bir geçiş süresi konulmuş. Üç yıl içerisinde inşaatlar tamamlandıktan sonra hemzemin geçit kazaları tarihe karışacak. YOLDER olarak toplumsal sorumluluk anlayışımız gereği biz bu yönetmeliğin çıkarılmış olmasından memnunuz. Ayrıca bu çalışmada katkımızdan dolayı da gururluyuz.”
